Καθώς η κλιματική αλλαγή έχει προκαλέσει την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας, φαίνεται επίσης να υπάρχει ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός συγκρούσεων σε όλο τον κόσμο. Ποια είναι λοιπόν τα στοιχεία που συνδέουν την κλιματική αλλαγή με τον πόλεμο;
Ανησυχητικά, αρκετές μελέτες υποδηλώνουν ότι η κλιματική αλλαγή καθιστά πιο πιθανές συγκρούσεις όπως ο εμφύλιος πόλεμος ή η γενοκτονία. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κλιματική αλλαγή από μόνη της δεν έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τις πιθανότητες συγκρούσεων. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με τις δύσκολες οικονομικές, πολιτικές ή κοινωνικές συνθήκες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο συγκρούσεων. Η κλιματική αλλαγή είναι ένας πολλαπλασιαστής απειλών, πράγμα που σημαίνει ότι ενισχύει τα προβλήματα που ήδη αντιμετωπίζει ο κόσμος. Οι στρεσογόνοι παράγοντες όπως η φτώχεια, η πολιτική αστάθεια και η εγκληματικότητα ενισχύονται από τις αυξημένες ξηρασίες, τις πλημμύρες ή τα κύματα καύσωνα.
Καθώς η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή συνεχίζει να αλλάζει το περιβάλλον, οι επιστήμονες παρακολουθούν την αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν δυσμενώς τις κοινότητες σε όλο τον κόσμο, καθώς βιώνουν ασυνήθιστα ζεστούς χειμώνες ή θερμές καλοκαιρινές θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από το συνηθισμένο. Οι ακραίες θερμοκρασίες μπορεί να μην επηρεάζουν πάρα πολύ τις αστικές περιοχές που έχουν επαρκείς ικανότητες αντιμετώπισης, αλλά είναι επιζήμιες για τις περιοχές που εξαρτώνται από τη γεωργία ή άλλους φυσικούς πόρους για την επιβίωσή τους.
Οι αυξήσεις σε διάφορες διαταραχές που σχετίζονται με το κλίμα, όπως πλημμύρες, ξηρασίες ή πυρκαγιές, πιέζουν ακόμη περισσότερο τις ήδη ευάλωτες κοινότητες και απειλούν τα προς το ζην. Τα στοιχεία συνδέουν την αύξηση της θερμοκρασίας με την άνοδο του εμφυλίου πολέμου. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον και στο UC Berkeley διαπίστωσαν ότι μια αύξηση της μέσης ετήσιας θερμοκρασίας ακόμη και κατά 1° Κελσίου (1,8° Φαρενάιτ) οδηγεί σε αύξηση κατά 4,5% στην εκδήλωση εμφυλίων πολέμων. Υπήρξε μια παγκόσμια αύξηση στα κρούσματα εμφυλίου πολέμου μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με τους εμφύλιους πολέμους να έχουν ακόμη και μεγαλύτερο αριθμό απωλειών από τους διεθνείς πολέμους. Οι εμφύλιοι πόλεμοι είναι επικίνδυνοι και η κλιματική αλλαγή τους κάνει πιο συνηθισμένους.
Η Συρία έχει βυθιστεί σε έναν εμφύλιο πόλεμο από το 2011. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι μια επιζήμια ξηρασία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πυροδότηση του πολέμου. Η μοντελοποίηση του κλίματος στο UC Santa Barbara δείχνει ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έκαναν την ξηρασία δύο φορές πιο πιθανή από ό,τι θα ήταν με φυσικές διακυμάνσεις. Η ξηρασία και η πείνα εξακολουθούν να μαστίζουν τη χώρα. Αν και αναγνωρίζεται ότι παράγοντες όπως η οικονομική δυσπραγία, η διεφθαρμένη ηγεσία και η ανισότητα επηρεάζουν την εξέγερση της Συρίας, η σοβαρή ξηρασία έπαιξε σημαντικό ρόλο. Επιδεινώθηκε από την κλιματική αλλαγή και καθώς οι αγρότες αναγκάστηκαν να φύγουν στις πόλεις για να βρουν τροφή για τις οικογένειές τους που πεινούσαν, οι εντάσεις συνέχισαν να συσσωρεύονται. Η ξηρασία εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με την αδύναμη οικονομία της Συρίας, την κακή διακυβέρνηση και την κοινωνική ανισότητα, δημιούργησε το τέλειο έδαφος για την πυροδότηση του εμφυλίου πολέμου.
Μια δεκαετής ξηρασία στα τέλη του 1900 προκάλεσε τη συρρίκνωση της λίμνης Τσαντ, που τότε ήταν η έκτη μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού στον κόσμο. Η ξηρασία αποδόθηκε στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε συνδυασμό με φυσικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες. Στην άκρη της Σαχάρας, η λίμνη Τσαντ είναι πηγή ζωής για όσους κατοικούν στον Νίγηρα, τη Νιγηρία, το Καμερούν και το Τσαντ. Καθώς η λίμνη άρχισε να συρρικνώνεται τη δεκαετία του 1970, ο γύρω πληθυσμός αναγκάστηκε να κινηθεί προς αυτήν και άρχισε να ανταγωνίζεται για πρόσβαση. Καθώς ο κόσμος συγκεντρώθηκε σε μια σημαντικά μικρότερη περιοχή, υπήρξε αύξηση στις αντιπαραθέσεις μεταξύ ντόπιων αγροτών και κτηνοτρόφων. Καθώς η κλιματική αλλαγή άλλαξε το τοπίο, ο ανταγωνισμός για την πρόσβαση στη λίμνη Τσαντ και τους πολύτιμους πόρους της αυξήθηκε, και το ίδιο αυξήθηκαν και οι συγκρούσεις.
Οι ειδικοί επισημαίνουν τον εμφύλιο πόλεμο του Σουδάν ως το πρώτο παράδειγμα μιας σύγχρονης σύγκρουσης που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή. Τα Ηνωμένα Έθνη συνέδεσαν την ερημοποίηση και τη μείωση των βροχοπτώσεων που προκαλούνται από την αύξηση της θερμοκρασίας με την επισιτιστική και την υδάτινη ανασφάλεια. Η ανασφάλεια οδήγησε στη συνέχεια σε μια εξέγερση στην οποία η σουδανική κυβέρνηση αντέδρασε με μια εκστρατεία βίας. Ο λιμός μάστιζε το Σουδάν, καθώς οι βροχές μειώθηκαν και η εύφορη γη έγινε άνυδρη. Η έλλειψη φαγητού σε συνδυασμό με τις βαθιά ριζωμένες κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις επιδείνωσαν τον κίνδυνο συγκρούσεων έως ότου η χώρα ξέσπασε σε εμφύλιο πόλεμο. Η κλιματική αλλαγή ενέτεινε τον ανταγωνισμό για ανεκτίμητους πόρους, εντείνοντας περαιτέρω τις προϋπάρχουσες εντάσεις μεταξύ των εθνοτικών ομάδων. Οι μέσες θερμοκρασίες αναμένεται να αυξηθούν εάν η ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα δεν μειωθεί σημαντικά μέσα στα επόμενα χρόνια. Οι υψηλές θερμοκρασίες θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ξηρασία, η οποία μπορεί να αποτελέσει ώθηση για περισσότερες συγκρούσεις.
Η κλιματική αλλαγή απειλεί όχι μόνο τα προς τα ζην των ανθρώπων αλλά και τις ζωές τους. Οι δυσμενείς επιπτώσεις της στις παγκόσμιες θερμοκρασίες και τις βροχοπτώσεις έχουν ως αποτέλεσμα αυξημένο ανταγωνισμό για τους απαραίτητους πόρους, όπως τα τρόφιμα και το νερό. Καθώς ο ανταγωνισμός για πόρους που είναι απαραίτητοι για τη διατήρηση της ζωής συνεχίζει να αυξάνεται, το ίδιο αυξάνεται και η πιθανότητα βίαιων και θανατηφόρων συγκρούσεων. Στη Συρία, οι δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πέρα από την υπάρχουσα αστάθεια πυροδότησε εμφύλιο πόλεμο, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους. Η συρρίκνωση της λίμνης Τσαντ ανάγκασε τις κοινότητες να ανταγωνίζονται για πολύτιμους πόρους και προέκυψε σύγκρουση μεταξύ προηγουμένως φιλικών γειτόνων. Η συνεχής άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας έχει προκαλέσει επισιτιστική και υδάτινη ανασφάλεια στο Σουδάν και έχει ξεσπάσει βία καθώς οι άνθρωποι αγωνίζονται για τον έλεγχο των πόρων που διατηρούν τη ζωή.
Αν και η ίδια η κλιματική αλλαγή δεν προκαλεί πόλεμο, με ένα μείγμα οικονομικών, κοινωνικών ή πολιτικών εντάσεων, το έδαφος γίνεται το κατάλληλο ώστε να αναπτυχθούν συρράξεις.
Σύνταξη άρθρου: © HellenicWeather.com