Ένα μοναχικό φακοειδές σύννεφο στη χιονισμένη κορυφή διάσημου ηφαιστείου

Ο δορυφόρος Copernicus Sentinel2  κατέγραψε μια εκπληκτική θέα της Αίτνας της Σικελίας στις 8 Δεκεμβρίου 2021.

Στη φωτογραφία στα δεξιά του ηφαιστείου ήταν  ένα φακοειδές κυματικό σύννεφο και η σκιά που είχε ρίξει στο έδαφος από κάτω.

Μια δορυφορική εικόνα που δείχνει ένα μοναχικό φακοειδές σύννεφο να αιωρείται πάνω από το χιονισμένο όρος Αίτνα στις αρχές Δεκεμβρίου 2021 | © Copernicus EU

Το φακοειδές σύννεφο είναι ένα στατικό με σχήμα φακού νέφος που σχηματίζεται συνήθως σε μεγάλο ύψος, συνήθως ευθυγραμμισμένο κάθετα στην κατεύθυνση του ανέμου. Χωρίζεται σε κατηγορίες ανάλογα με το ύψος σε φακοειδείς στάσιμους υψισωρείτες (ACSL), φακοειδείς στάσιμους στρωματοσωρείτες (SCSL) και φακοειδείς στάσιμους θύσανους (CCSL).

Όταν σταθερός υγρός αέρας περνάει πάνω από ένα βουνό ή οροσειρά, μια σειρά από στάσιμα κύματα μπορεί να δημιουργηθούν στη μεριά του κατωφερή αέρα. Εάν η θερμοκρασία στην κορυφή των κυμάτων πέσει κοντά ή κάτω από την θερμοκρασία δρόσου, η υγρασία του αέρα συμπυκνώνεται και δημιουργούνται φακοειδή σύννεφα. Καθώς ο αέρας κινείται ξανά μέσα στο κύμα, το σύννεφο εξατμίζεται. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μια μακριά σειρά μπορεί να σχηματιστεί στις κορυφές συνεχομένων κυμάτων δημιουργώντας ένα σχηματισμό γνωστό ως σύννεφο-κύμα (wave cloud). Αυτό τo σύστημα δημιουργεί έντονη κάθετη κίνηση αέρα και έτσι αρκετό νερό μπορεί να συμπυκνωθεί και να σχηματιστεί υετός. Κάποιες φορές παρατηρείται ιριδισμός στις άκρες του σύννεφου.

Οι πιλότοι μηχανοκίνητων αεροσκαφών τείνουν να αποφεύγουν αυτά τα σύννεφα, εξαιτίας των αναταράξεων που τα συνοδεύουν. Όμως οι πιλότοι ανεμόπτερων τα ψάχνουν ενεργά, διότι είναι εύκολο να εντοπιστεί η μάζα του θερμού αέρα από τον προσανατολισμό του σύννεφου. Αυτό το είδος “βοήθειας” είναι συνήθως ομαλό και δυνατό, και αυτό βοηθά τα ανεμόπτερα να φτάνουν σε αξιοσημείωτα ύψη και αποστάσεις. Το σημερινό ρεκόρ για απόσταση (πάνω από 3.000 χλμ.) και υψόμετρο (15.460 μ.) πραγματοποιήθηκε με αυτό το τρόπο.